Mentor, lider, nauczyciel, manager… Kim właściwie jest Scrum Master?
Scrum Master to jedna z ról w zwinnym frameworku, jakim jest Scrum. Głównym zadaniem Scrum Masterów jest dbanie o to, by zespoły pracowały w zgodzie z wartościami, zasadami i najlepszymi praktykami Scruma.
SM zazwyczaj ma pod swoimi skrzydłami jeden team, chociaż SM z większym doświadczeniem (Senior Scrum Master) może opiekować się kilkoma zespołami, jeśli organizacja już pewnie porusza się w obszarze zwinnego frameworku.
Scrum Master wspiera transformację całej organizacji
W przeciwieństwie do ról Project Managera czy Delivery Leadera, znanych z tradycyjnych metod zarządzania projektami, Scrum Masterów określa się jako „liderów służebnych”. Ich zadaniem jest ułatwiać zespołowi pracę i edukować, zamiast zarządzać ludźmi czy kierować nimi. Dla wielu organizacji takie podejście zwinne w zakresie zarządzania to znacząca zmiana kulturowa, a rolą Scrum Masterów jest wspierać je i ułatwiać adaptację Scruma.
Przeczytaj także: Przywództwo służebne
Z tego właśnie powodu Scrum Masterzy powinni być świetnymi facylitatorami i mieć wysokie umiejętności w zakresie komunikacji. Nierzadko wśród Scrum Masterów trafimy na osoby ze środowisk programistycznych lub mające wcześniejsze doświadczenie jako Project Managerowie. Takie umiejętności są z pewnością pomocne w pracy z zespołem i ułatwiają wdrożenie Agile i transformację zwinną w zakresie Scruma.
Scrum Master a Product Owner
Według „Przewodnika po Scrumie” Product Owner:
„Ponosi odpowiedzialność za maksymalizowanie wartości produktu będącego efektem pracy Scrum Teamu. Sposób, w jaki to robi, może znacznie się różnić w zależności od organizacji, Scrum Teamu bądź poszczególnych osób. Product Owner ponosi również odpowiedzialność za skuteczne zarządzanie Product Backlogiem”.
Najprościej ujmując, Product Owner zarządza zadaniami zespołu, wybierając te, które należy wykonać, aby osiągnąć ogólny cel strategiczny. Natomiast SM pomaga zespołowi pracować zwinnie zgodnie z założeniami frameworka Scrum. Product Owner wyznacza zatem kierunek, a Scrum Master dba o to, aby zespół dotarł z punktu a do punktu b tak szybko i skutecznie, jak to tylko możliwe.
Kim jest Agile Coach?
Rolę Agile Coachów cechuje szerszy zakres działania niż Scrum Masterów. Agile Coach przyjmuje rolę nauczyciela, współpracując z kilkoma zespołami (bezpośrednio lub za pośrednictwem Product Ownera lub Scrum Mastera), zapewniając ogólny mentoring w obszarze technik zwinnych.
Nie tylko Scrum
Co ważne, Agile Coache mogą wspierać organizację nie tylko w ramach podejścia Scrum – może to być dowolne podejście zwinne (np. Kanban, Extreme Programming, Lean lub Crystal). Ze względu na szerszy zakres obowiązków Agile Coach nie zbuduje silnej więzi z danym teamem (takiej jak Scrum Master ze swoim zespołem). Zamiast tego trener Agile skupia się na szerzej rozumianych zwinnych celach organizacji, często przyjmując rolę mentora.
Czy potrzebuję Agile Coacha, skoro już mam Scrum Mastera?
W pewnym sensie – tak. Rola Agile Coacha jest znacznie szersza. Podczas gdy Scrum Masterzy wspierają dane zespoły, Agile Coache pracują z całą organizacją, dostrzegając pewne tendencje i identyfikując miejsca do poprawy, tak by zwiększyć całościowy potencjał biznesowy.
Co istotne, Agile Coache nie zawsze muszą współpracować bezpośrednio z zespołami programistycznymi. Mogą zapewniać mentoring liderom biznesu, interesariuszom, a nawet klientom, aby pomóc im zyskać większą wiedzę o danym podejściu i pokazać, jak wdrożyć w życiu organizacji zwinne wartości.
Agile Coach – typy trenerów
W organizacjach można spotkać się z kilkoma rodzajami Agile Coachów. Zajmują się oni mniej więcej tym samym, istnieją jednak pewne różnice:
- Agile Coach – to standardowa rola, która skupia się na nadzorowaniu kilku zwinnych zespołów i pomaganiu im w optymalizacji procesów i rozumieniu Agile. Agile Coach na tym poziomie może pomóc organizacji wdrożyć zwinny framework i upewnić się, że jego założenia są respektowane w codziennej pracy.
- Program Agile Coach – tego typu mentor wspiera zwinną transformację, pomagając firmie przejść poszczególne jej kroki. To niejednokrotnie ekspert we wdrażaniu skalowalnych frameworków zwinnych (np. SaFE, Nexus, LeSS). Taki coach będzie pracował z organizacją przez cały czas zwinnej przemiany, przekazując ją „pod skrzydła” tradycyjnie rozumianych Agile Coachów czy Scrum Masterów w momencie, gdy założone cele zostaną osiągnięte.
- Enterprise Agile Coach – trenerzy na tym poziomie skupiają się na profesjonalnym wspieraniu liderów w przedsiębiorstwie. Trenerzy Enterprise Agile edukują kierownictwo i interesariuszy w zakresie zwinnych praktyk, wartości i korzyści, jakie Agile może przynieść całej organizacji.
Ścieżka kariery Agile Coacha często zaczyna się od tradycyjnej roli trenera i wraz z nabieraniem przez niego doświadczenia zmierza w stronę Program Agile Coacha, a następnie Enterprise Agile Coacha.
Scrum Master a Agile Coach – kluczowe różnice
Jest wiele podobieństw między Scrum Masterami i Agile Coachami. Istnieją też pewne dostrzegalne różnice – czas je uporządkować:
Scrum Master
- Pracuje w Scrumie.
- Współpracuje z jednym lub wieloma Zespołami Scrumowymi.
- Jego rolą jest zapewnienie, że zespół pracuje zgodnie z założeniami Scruma.
- To przywódca służebny. Jego „narzędzia pracy” to facylitacja, kompromis i komunikacja, które pomagają członkom Zespołu Scrumowego zwiększyć wydajność i osiągnąć sukces.
Agile Coach
- Pracuje w różnych frameworkach zwinnych (nie tylko Scrum, ale też Kanban, Extreme Programming, Lean).
- Pracuje z wieloma zespołami, mając szerszą perspektywę.
- Jego rolą jest pomaganie organizacjom, zespołom i poszczególnym osobom we wdrażaniu zwinnych sposobów pracy.
- Pomaga edukować członków zespołu, menedżerów i liderów w zakresie wartości Agile, wykorzystując zwinne techniki coachingu w celu optymalizacji działania.
Kiedy zatrudnić Agile Coacha, a kiedy Scrum Mastera?
Znając różnice między Scrum Masterem i Agile Coachem, przyjrzyjmy się sytuacjom, w których firma może chcieć zatrudnić Scrum Mastera oraz takim, kiedy warto rozważyć współpracę z Agile Coachem. Jedną z kluczowych kwestii jest to, że SM ma określoną odpowiedzialność we frameworku Scrum. Jeśli twoja organizacja nie wykorzystuje Scruma, wówczas zatrudnienie Agile Coacha dysponującego wachlarzem zwinnych narzędzi będzie opcją dla ciebie.
Kiedy zatrudnić Scrum Masterów?
Scrum Masterów określa się jako przywódców służebnych, którzy pracując na poziomie zespołów, ułatwiają im respektowanie założeń Scruma. SM jest zatem ukierunkowany na pracę w Scrumie.
- Już pracujesz w Scrumie lub planujesz wdrożyć to podejście zwinne w swojej organizacji.
- Poszerzasz swoje możliwości i potrzebujesz zbudować nowy Zespół Scrumowy.
- Twój zespół programistów pracujący w Scrumie potrzebuje wsparcia dla zwiększenia skuteczności.
Scrum Master to rola taktyczna. Często pomaga pojedynczym lub nawet kilku zespołom, pomagając usuwać przeszkody i dążyć do rozwoju.
Kiedy zatrudnić Agile Coacha?
Agile Coach jest bardziej strategiczną rolą. Pomaga organizacjom uwolnić potencjał Agile i wspiera tych, którzy wdrażają to podejście. Agile Coach musi być ekspertem w zakresie profesjonalnego coachingu, ale też mentorem i facylitatorem.
Możesz potrzebować Agile Coacha, gdy:
- Chcesz rozpocząć lub przyspieszyć zwinną transformację organizacji.
- Chcesz zyskać świeże (i krytyczne) spojrzenie na obecne zwinne procesy i sposób pracy w projektach.
- Uważasz, że organizacja potrzebuje dodatkowego coachingu, aby poprawić efektywność zespołów.
- Chcesz zwiększyć korzyści płynące z wykorzystania Agile na poziomie przedsiębiorstwa.
Podsumowując: w rolę Agile Coacha wpisana jest strategia pomocy organizacjom, tak aby zmieniać i optymalizować wykorzystanie Agile w całym przedsiębiorstwie.
Przeczytaj także: Jak zbudować zgrany zespół
Podsumowanie
Kogo potrzebuje moja organizacja: Scrum Mastera czy Agile Coacha? Jednoznaczna odpowiedź na to pytanie może być trudna. W przeciwieństwie do innych zawodów z obszaru zarządzania projektami granice odpowiedzialności są rozmyte, choć istnieją pewne różnice. Jeśli już wdrożyłeś Scrum w firmie i chcesz rozszerzyć lub zoptymalizować możliwości swojego zespołu, Scrum Master pomoże osiągnąć ci ten cel. Jeśli natomiast wypłynąłeś na szersze wody, niezależnie od tego, czy chodzi o wdrożenie Agile, czy wykorzystanie frameworków innych niż Scrum – zatrudnienie Agile Coacha okaże się dobrym pomysłem.
Koniec końców, niezależnie od podjętej decyzji, zrobisz krok naprzód, by wynieść zwinność na wyższy poziom.
FAQ – Scrum Master a Agile Coach
Jak rozwijała się rola Agile Coacha?
Wraz ze wzrostem popularności zwinnego rozwoju oprogramowania ewoluowały też role Scrum Masterów i Agile Coachów. SM służy zespołom, Agile Coach – jest postrzegany jako mentor Scrum Masterów. Z biegiem czasu rola Agile Coacha ewoluowała, jeszcze bardziej poszerzając swój zakres. Obecnie Agile Coach (Agile Mentor) jest trenerem, mentorem, jest postrzegany jako nauczyciel, który pracuje nie tylko ze Scrum Masterami, ale też z szerszym gronem (np. interesariuszami biznesowymi), szerząc wiedzę na temat korzyści ze zwinnego sposobu pracy.
Kim jest Agile Consultant?
Agile Consultant oferuje wiedzę, analizy i rekomendacje dotyczące zwinnych sposobów pracy. Wykorzystuje lata doświadczenia, aby swoimi fachowymi poradami i wskazówkami wspierać organizacje mierzące się z konkretnym wyzwaniem. Agile Coach jest często zatrudniony w organizacji, podczas gdy rady, których udziela konsultant, wykorzystuje się na zasadzie taktycznej. Działa on jak wolny strzelec i pomaga w doraźnym rozwiązywaniu określonych problemów. Wielu doświadczonych Agile Coachów zostaje konsultantami, pomagając organizacjom w rozwiązywaniu złożonych problemów.
Czy Agile Coach to praca na cały etat?
Jak najbardziej. Zwłaszcza w dużych organizacjach, z wieloma zespołami zwinnymi, Agile Coach jest odpowiedzialny za identyfikowanie problemów, usprawnianie procesów i edukowanie szerszego grona. Jest to szczególnie ważne w przypadku organizacji przechodzących zwinną transformację. Wówczas coach pomaga zespołom zarządzającym projektami w osiągnięciu strategicznych celów transformacji.
Jak zostać zwinnym trenerem?
Droga do bycia coachem nie jest trudna, lecz długa. Wielu Agile Coachów wykorzystuje wcześniejsze doświadczenia pracy ze zwinnymi zespołami (np. jako Scrum Master, Product Owner lub Delivery Lead). Pomocne będzie również uzyskanie kwalifikacji za pośrednictwem https://www.scrumalliance.org stanowiących dowód na to, że dana osoba ma wiedzę na temat Agile i odpowiednie doświadczenie w rozwiązywaniu problemów.